Przedsiębiorcy, którzy wytwarzają odpady inne niż komunale, mają obowiązek rejestracji w systemie BDO. Jeśli tego nie zrobią, ryzykują zapłacenie kary. Wpisu do rejestru BDO dokonuje Marszałek Województwa właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podmiotu ewentualnie właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności.
BDO, czyli baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami została wprowadzona przez Ministerstwo Środowiska, aby przeciwdziałać nieprawidłowościom, które występują w sektorze gospodarowania odpadami. Do końca roku podmioty, które wprowadzają na rynek m.in. produkty w opakowaniach oraz gospodarują odpadami, są zobowiązane do rejestracji w BDO. Podobnie jest z podmiotami, które prowadzą firmy handlu detalicznego lub hurtowego i oferują reklamówki. Sprawdź, czy masz obowiązek rejestracji w BDO oraz jak i kiedy tego dokonać!
Czym jest BDO?
Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy o odpadach BDO to system teleinformatyczny, który dysponuje bazą danych o podmiotach wprowadzających do obrotu produkty i produkty w opakowaniach oraz gospodarujących odpadami. Dzięki wpisowi do rejestru BDO możliwe jest gromadzenie danych związanych z gospodarką odpadami oraz spełnienie przez przedsiębiorców dodatkowych obowiązków. Od 2020 roku rejestr ten zostanie rozbudowany o kolejne moduły umożliwiające prowadzenie ewidencji odpadów i składanie sprawozdań z gospodarowania odpadami wyłącznie w formie elektronicznej.
Baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (BDO) prowadzona jest przez marszałków województw.
Obowiązek wpisu do BDO
Obowiązkiem wpisu do BDO objęte są podmioty, które:
‒ wytwarzają odpady i prowadzą ewidencję odpadów;
‒ wprowadzają na rynek krajowy produkty w opakowaniach, pojazdy, oleje, smary, opony, baterie bądź akumulatory, a także sprzęt elektryczny i elektroniczny;
‒ producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań.
Oznacza to, że obowiązek ten może dotyczyć nawet jednoosobowych działalności gospodarczych, które wykonują któreś z powyższych czynności.
Poniżej przedstawiamy listę przykładowych podmiotów, które w wyniku prowadzenia swojej działalności są zobowiązane do uzyskania wpisu do Rejestru-BDO:
- sklepy spożywcze
- sklepy wielkopowierzchniowe
- firmy budowlane, remontowe
- gabinety lekarskie
- gabinety stomatologiczne
- producenci baterii i akumulatorów
- producenci pojazdów
- producenci opakowań
- producenci sprzętu elektrycznego i elektronicznego
- importerzy wprowadzający produkty w opakowaniach
- rolnicy powyżej 75 ha ziemi
- warsztaty samochodowe
- warsztaty rzemieślnicze
- zakłady produkcyjne
- prowadzący profesjonalną działalność w zakresie transportu odpadów.
Kto musi prowadzić ewidencję odpadów i rejestrować się w BDO?
Ewidencję odpadów zobowiązane są prowadzić podmioty, które wytwarzają odpady oraz osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które są w posiadaniu odpadów. Można zatem stwierdzić, że wszystkie podmioty, które mają styczność z odpadami, są zobowiązane do prowadzenia tej ewidencji.
Wyróżnia się jednak wyjątki, w przypadku których nie ma konieczności prowadzenia ewidencji, mianowicie:
‒ jeżeli podatnik przerzuca odpowiedzialność za odpady na rzecz jednego z wytwórców tych odpadów wykorzystujących wspólnie lokal lub na rzecz wynajmującego lokal, to wówczas ewidencję powinien prowadzić podmiot, na którego odpowiedzialność została przerzucona;
‒ jeżeli sprzedawca odpadów lub pośrednik w obrocie odpadami nie są posiadaczami tych odpadów.
Podmioty, które nie prowadzą ewidencji odpadów, nie mają obowiązku rejestracji w BDO. Należy zatem wspomnieć, że niektóre podmioty mogą skorzystać ze zwolnień dotyczących prowadzenia powyższej ewidencji.
Rejestr-BDO został uruchomiony już w styczniu 2018 r. Obowiązkiem wpisu do rejestru objęte zostały m.in. podmioty wytwarzające, transportujące odpady oraz prowadzące ewidencję tych odpadów, jak również wprowadzający na terytorium kraju opakowania, produkty w opakowaniach oraz gospodarujący odpadami.
Jednak są pewne wyjątki, które zwalniają z obowiązku rejestracji. Jakie podmioty nie podlegają temu obowiązkowi?
Wpisowi do Rejestru-BDO nie podlegają:
- osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami wykorzystujące odpady na potrzeby własne, np. wykorzystanie gruzu, betonu z rozbiórek i remontów do utwardzania powierzchni lub budowy fundamentów;
- osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą lub przedsiębiorcy, którzy w ramach prowadzonej działalności wytwarzają jedynie odpady o składzie i charakterze odpadów komunalnych i objęci są systemem odbioru odpadów komunalnych (np. drobne usługi, działalność administracyjno-biurowa, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, o ile nie wytwarzają np. odpadów niebezpiecznych);
- władający powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe;
- prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami (tzw. nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów), np. systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, np. zbieranie nakrętek podczas akcji charytatywnych;
- transportujący wytworzone przez siebie odpady, np. właściciel nieruchomości transportujący skoszoną trawę do PSZOK-u;
- rolnik gospodarujący na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 ha, o ile nie podlega wpisowi z tytułu innej działalności, np. rolnik, który uprawia pszenicę na powierzchni 50 ha.
- przedsiębiorcy, którzy będą wytwarzać tylko odpady, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji o kodach i w ilościach wymienionych w (odpady wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów) i są to m.in.:
‒ odpadkowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17 - do 100 kilogramów rocznie;
‒ materiały budowlane zawierające gips ‒ do 5 ton rocznie;
‒ odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów ‒ do 5 ton rocznie;
‒ elementy usunięte ze zużytych urządzeń inne niż wymienione w 16 02 15;
‒ baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03) ‒ 5 kg;
‒ inne baterie i akumulatory ‒ 5 kg;
‒ sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. ścierki) i ubrania robocze ‒ do 100 kilogramów rocznie;
‒ trociny, wiórki, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir ‒ do 10 ton rocznie;
‒ szkło ‒ do 5 ton rocznie;
‒ tworzywa sztuczne ‒ do 5 ton;
‒ drewno ‒ do 5 ton rocznie.
Z powyższego wynika, że jeżeli waga wymienionych w rozporządzeniu odpadów nie przekroczy określonego limitu, to wówczas przedsiębiorca nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, a co za tym idzie rejestracji w BDO.
Ponadto obowiązek rejestracji nie dotyczy firm, które zlecają wykonanie usługi innemu podmiotowi, gdyż w wyniku zleconej usługi wytwórcą odpadów staje się podmiot, któremu ją zlecono. Warto więc pomyśleć o zawarciu odpowiedniej umowy.
Na przykład, jeśli w danym przedsiębiorstwie prowadzącym działalność biurową, wymieniane są świetlówki, a usługa jest wykonywana przez inną firmę w ramach umowy, to zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach wytwórcą odpadów powstałych w wyniku świadczenia danej usługi będzie podmiot, który świadczy tę usługę (chyba że umowa stanowi inaczej). A więc to firma świadcząca usługę konserwacji i naprawy oświetlenia będzie zobowiązana do wpisu do Rejestru-BDO.
Dlatego warto zadbać o odpowiednie zapisy w umowie, dzięki którym można zastrzec, że to właśnie firma świadcząca usługę odpowiada za odpady. W takim przypadku firma prowadząca działalność biurową nie musi się rejestrować w Rejestrze-BDO (jeśli oczywiście nie wytwarza jeszcze innych rodzajów odpadów innych niż komunalne).
Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami uruchomiony został 24 stycznia 2018 r.
Obowiązkiem wpisu do Rejestru-BDO objęte są nie tylko podmioty, które wytwarzają odpady oraz prowadzą ewidencję tych odpadów, ale również wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony, oleje smarowe, pojazdy, baterie lub akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań. W niektórych przypadkach może to dotyczyć nawet jednoosobowych działalności gospodarczych.
W razie wątpliwości szczegółowe informacje można uzyskać, dzwoniąc pod numer: 22 37 50 500. Aktualne wyjaśnienia można również znaleźć na stronie Ministerstwa Klimatu.
